ÖNSÖZ
Bu kitap 17 yıldır yürüttüğüm kozmetik bilimine giriş, kozmetik hammadde, doğal bileşikler kimyası ve kozmetik laboratuarında kazandığım tecrübeler doğrultusunda hazırlanmıştır. Özellikle doğal kozmetikler konusunda son zamanlarda artan ilgi ve talep bu kitabın hazırlanmasında önemli bir rol oynamıştır. Çoğu insan doğal içerikli kozmetik ürünleri sınırsızca kullanmakta sakınca görmemektedir. Oysaki bu ürünleri kullanırken de dikkatli olunmalıdır. Bu nedenle ilgili formülasyonlardan önce kısa teorik bilgiler verilmiştir. Ancak bu kitapta yer alan formülasyonları hazırlarken ve kullanırken dikkatli olunması gerektiği unutulmamalıdır.
Kitap, iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kozmetik formüllerinde bilinmesi gereken teorik kimyasal bilgilerin ve malzemelerin kullanım becerisini kazanmaya yönelik kimyasal deneyler bulunmaktadır. İkinci bölüm ise çok kullanılan bazı kozmetik formüllerinin doğal ve endüstriyel üretim tekniklerini içermektedir. Özellikle son zamanlarda kozmetik sektöründe ve aromaterapide kullanımı giderek artan uçucu yağların, nasıl üretildikleri ve özellikleri hakkında bilgi verilmektedir. Hazırlanan bu kitabınöncelikle kimya alanında öğrenim gören öğrencilere ve alana ilgi duyan kişilere faydalı olabileceği düşünülmektedir.
Yoğun bir çabanın ürünü olan bu kitap, basılmadan önce dikkatli bir şekilde incelenerek düzenlenmiş olmakla birlikte yine de gözden kaçan bazı eksikler ve teknik hatalar olabilir. Bunlar ileriki baskılarda giderilmeye çalışılacaktır. Alana katkı sağlaması temennisiyle.
Doç.Dr. Ömer GÜNGÖR
İÇİNDEKİLER
Önsöz iv
BÖLÜM 1/KİMYA
GENEL KİMYA DENEYLERİ
ERİME NOKTASI TAYİNİ 3
KRİSTALLENDİRME 5
Benzoik Asidin Kristallendirilmesi. 6
Şeker Pancarından Şeker Eldesi . 6
Ayrımsal Kristallendirme 7
SÜBLİMLEŞTİRME 8
Amonyum Klorür-Sodyum Klorür Karışımının Ayrılması 9
Kafeinin Saflaştırılması 10
Katı İyot Ve Naflalinin Süblimleştirilmesi 10
GAZLARIN DİFÜZYONU (YAYILIMI) 11
YOĞUNLUK TAYİNİ 13
Sıvıların Yoğunluğunun Tayini 14
Katıların Yoğunluk Tayini 14
ÇÖZELTİ HAZIRLAMA 16
Kromik Asit Çözeltisinin Hazırlanması 18
Kral Suyu 19
Bazik Potasyum Permanat Çözeltisinin Hazırlanması 19
Asit Çözeltisi Hazırlama 19
Baz Çözeltisi Hazırlama 20
İki Çözeltiden Başka Bir Çözelti Hazırlama 20
Ağırlıça %10'luk 250gr Nacl Çözeltisi Hazırlama 21
pH ve İNDİKATÖR 22
Elektrometrik pH Ölçümü 24
Kolorimetrik pH Ölçümü 25
pH İndikatörü Yapımı (Karalâhana) 25
Kaybolan Mürekkep 26
TİTRASYON DENEYLERİ 27
Asit – Baz Titrasyonu 29
Limon Ve Portakal Suyunda Sitrik Asit Tayini 29
Sirkede Asetik Asit Tayini 29
Kabartma Tozunun Saflığının Belirlenmesi 30
Peynirde Laktik Asit Tayini 31
Mide Tabletlerinin Etkinliğini Bulma 32
DAMITMA (DESTİLASYON) 33
Basit Damıtma-1 38
Basit Damıtma – 2 38
Fraksiyonlu Damıtma-1 38
Su Buharı İle Damıtma 39
Fraksiyonlu Damıtma-2 39
Düşük Basınçta Damıtma 40
EKSTRAKSİYON 41
Çaydan Kafein Eldesi 46
Asit Baz Ekstraksiyonu 46
İyot'un Ekstraksiyonu 48
Kromatografİ 49
Kâğıt Kromatografisi İle Renklerin Analizi 58
İnce Tabaka Kromatografisi İle Numune Analizi 59
Boyar Maddelerin İnce Tabaka Kromatografisi 60
Boyar Maddelerin Kolon Kromatografisi İle Ayrılması 61
Ispanaktan Pigmentlerin Ayrılması 62
BÖLÜM 2
KOZMETİK DENEYLER
MASERASYON YÖNTEMİ 67
Sarı Kantaron Yağının Hazırlanması 69
UÇUCU YAĞ (ESANSİYEL YAĞ) ELDESİ 70
Deneyin Yapılışı 73
HİDROSOL 75
Formülasyon 1: Hidrosol Hazırlama 77
Formülasyon 2: Evde Hidrosol Yapımı 77
LİMON YAĞI (R-LİMONEN) ELDESİ 79
Formülasyon 80
KİRAZ ÇEKİRDEĞİ YAĞI ELDESİ 81
Formülasyon 82
HAŞHAŞ YAĞI ELDESİ 83
Formülasyon 84
KOLONYA YAPIMI 85
Formülasyon 1 86
Formülasyon 2 86
ÇUBUKLU ODA KOKUSU 87
Formülasyon 1 88
Formülasyon 2: Evde Çubuklu Oda Kokusu Yapımı 88
DEZENFEKTAN YAPIMI 89
Formülasyon 1 90
Formülasyon 2 90
KATI SABUN YAPIMI 91
Formülasyon 1 94
Formülasyon 2 94
Formülasyon 3 (Soğuk Proses) 94
Sabun Analizleri 95
SIVI SABUN YAPIMI 96
Formülasyon 1 97
Formülasyon 2 97
ENDÜSTRİYEL SIVI SABUN YAPIMI 98
El Yıkama Sıvısı - 1 99
El Yıkama Sıvısı - 2 100
Sıvı Sabun 101
BULAŞIK DETERJANI YAPIMI 102
Formülasyon 103
JEL BULAŞIK DETERJANI YAPIMI 104
Formülasyon 105
CAM TEMİZLEYİCİ YAPIMI 106
Formülasyon 107
El KREMİ YAPIMI 108
Formülasyon 1: W/O Tipi Yağlı Krem 109
Formülasyon 2: O/W Tipi Krem 109
Formülasyon 3: Gliserinli El Kremi Yapımı 110
Formülasyon 4: Normal Ciltler İçin Losyon 110
Formülasyon 5: Soğuk Proses El Losyonu 111
NEMLENDİRİCİ LOSYON 112
Formülasyon 1133
JÖLE 114
Formülasyon 115
BRİYANTİN 116
Formülasyon 117
FAR ÜRETİMİ 118
Formülasyon 119
FON-DÖ-TEN YAPIMI 120
Formülasyon 122
RUJ YAPIMI 123
Formülasyon 124
KAYNAKLAR 125
ÖNSÖZ
Bu kitap 17 yıldır yürüttüğüm kozmetik bilimine giriş, kozmetik hammadde, doğal bileşikler kimyası ve kozmetik laboratuarında kazandığım tecrübeler doğrultusunda hazırlanmıştır. Özellikle doğal kozmetikler konusunda son zamanlarda artan ilgi ve talep bu kitabın hazırlanmasında önemli bir rol oynamıştır. Çoğu insan doğal içerikli kozmetik ürünleri sınırsızca kullanmakta sakınca görmemektedir. Oysaki bu ürünleri kullanırken de dikkatli olunmalıdır. Bu nedenle ilgili formülasyonlardan önce kısa teorik bilgiler verilmiştir. Ancak bu kitapta yer alan formülasyonları hazırlarken ve kullanırken dikkatli olunması gerektiği unutulmamalıdır.
Kitap, iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kozmetik formüllerinde bilinmesi gereken teorik kimyasal bilgilerin ve malzemelerin kullanım becerisini kazanmaya yönelik kimyasal deneyler bulunmaktadır. İkinci bölüm ise çok kullanılan bazı kozmetik formüllerinin doğal ve endüstriyel üretim tekniklerini içermektedir. Özellikle son zamanlarda kozmetik sektöründe ve aromaterapide kullanımı giderek artan uçucu yağların, nasıl üretildikleri ve özellikleri hakkında bilgi verilmektedir. Hazırlanan bu kitabınöncelikle kimya alanında öğrenim gören öğrencilere ve alana ilgi duyan kişilere faydalı olabileceği düşünülmektedir.
Yoğun bir çabanın ürünü olan bu kitap, basılmadan önce dikkatli bir şekilde incelenerek düzenlenmiş olmakla birlikte yine de gözden kaçan bazı eksikler ve teknik hatalar olabilir. Bunlar ileriki baskılarda giderilmeye çalışılacaktır. Alana katkı sağlaması temennisiyle.
Doç.Dr. Ömer GÜNGÖR
İÇİNDEKİLER
Önsöz iv
BÖLÜM 1/KİMYA
GENEL KİMYA DENEYLERİ
ERİME NOKTASI TAYİNİ 3
KRİSTALLENDİRME 5
Benzoik Asidin Kristallendirilmesi. 6
Şeker Pancarından Şeker Eldesi . 6
Ayrımsal Kristallendirme 7
SÜBLİMLEŞTİRME 8
Amonyum Klorür-Sodyum Klorür Karışımının Ayrılması 9
Kafeinin Saflaştırılması 10
Katı İyot Ve Naflalinin Süblimleştirilmesi 10
GAZLARIN DİFÜZYONU (YAYILIMI) 11
YOĞUNLUK TAYİNİ 13
Sıvıların Yoğunluğunun Tayini 14
Katıların Yoğunluk Tayini 14
ÇÖZELTİ HAZIRLAMA 16
Kromik Asit Çözeltisinin Hazırlanması 18
Kral Suyu 19
Bazik Potasyum Permanat Çözeltisinin Hazırlanması 19
Asit Çözeltisi Hazırlama 19
Baz Çözeltisi Hazırlama 20
İki Çözeltiden Başka Bir Çözelti Hazırlama 20
Ağırlıça %10'luk 250gr Nacl Çözeltisi Hazırlama 21
pH ve İNDİKATÖR 22
Elektrometrik pH Ölçümü 24
Kolorimetrik pH Ölçümü 25
pH İndikatörü Yapımı (Karalâhana) 25
Kaybolan Mürekkep 26
TİTRASYON DENEYLERİ 27
Asit – Baz Titrasyonu 29
Limon Ve Portakal Suyunda Sitrik Asit Tayini 29
Sirkede Asetik Asit Tayini 29
Kabartma Tozunun Saflığının Belirlenmesi 30
Peynirde Laktik Asit Tayini 31
Mide Tabletlerinin Etkinliğini Bulma 32
DAMITMA (DESTİLASYON) 33
Basit Damıtma-1 38
Basit Damıtma – 2 38
Fraksiyonlu Damıtma-1 38
Su Buharı İle Damıtma 39
Fraksiyonlu Damıtma-2 39
Düşük Basınçta Damıtma 40
EKSTRAKSİYON 41
Çaydan Kafein Eldesi 46
Asit Baz Ekstraksiyonu 46
İyot'un Ekstraksiyonu 48
Kromatografİ 49
Kâğıt Kromatografisi İle Renklerin Analizi 58
İnce Tabaka Kromatografisi İle Numune Analizi 59
Boyar Maddelerin İnce Tabaka Kromatografisi 60
Boyar Maddelerin Kolon Kromatografisi İle Ayrılması 61
Ispanaktan Pigmentlerin Ayrılması 62
BÖLÜM 2
KOZMETİK DENEYLER
MASERASYON YÖNTEMİ 67
Sarı Kantaron Yağının Hazırlanması 69
UÇUCU YAĞ (ESANSİYEL YAĞ) ELDESİ 70
Deneyin Yapılışı 73
HİDROSOL 75
Formülasyon 1: Hidrosol Hazırlama 77
Formülasyon 2: Evde Hidrosol Yapımı 77
LİMON YAĞI (R-LİMONEN) ELDESİ 79
Formülasyon 80
KİRAZ ÇEKİRDEĞİ YAĞI ELDESİ 81
Formülasyon 82
HAŞHAŞ YAĞI ELDESİ 83
Formülasyon 84
KOLONYA YAPIMI 85
Formülasyon 1 86
Formülasyon 2 86
ÇUBUKLU ODA KOKUSU 87
Formülasyon 1 88
Formülasyon 2: Evde Çubuklu Oda Kokusu Yapımı 88
DEZENFEKTAN YAPIMI 89
Formülasyon 1 90
Formülasyon 2 90
KATI SABUN YAPIMI 91
Formülasyon 1 94
Formülasyon 2 94
Formülasyon 3 (Soğuk Proses) 94
Sabun Analizleri 95
SIVI SABUN YAPIMI 96
Formülasyon 1 97
Formülasyon 2 97
ENDÜSTRİYEL SIVI SABUN YAPIMI 98
El Yıkama Sıvısı - 1 99
El Yıkama Sıvısı - 2 100
Sıvı Sabun 101
BULAŞIK DETERJANI YAPIMI 102
Formülasyon 103
JEL BULAŞIK DETERJANI YAPIMI 104
Formülasyon 105
CAM TEMİZLEYİCİ YAPIMI 106
Formülasyon 107
El KREMİ YAPIMI 108
Formülasyon 1: W/O Tipi Yağlı Krem 109
Formülasyon 2: O/W Tipi Krem 109
Formülasyon 3: Gliserinli El Kremi Yapımı 110
Formülasyon 4: Normal Ciltler İçin Losyon 110
Formülasyon 5: Soğuk Proses El Losyonu 111
NEMLENDİRİCİ LOSYON 112
Formülasyon 1133
JÖLE 114
Formülasyon 115
BRİYANTİN 116
Formülasyon 117
FAR ÜRETİMİ 118
Formülasyon 119
FON-DÖ-TEN YAPIMI 120
Formülasyon 122
RUJ YAPIMI 123
Formülasyon 124
KAYNAKLAR 125
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | 82,53 | 165,06 |
3 | 56,16 | 168,47 |
4 | 43,05 | 172,18 |
5 | 35,21 | 176,05 |
6 | 29,65 | 177,91 |
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | 80,13 | 160,27 |
3 | 53,99 | 161,97 |
4 | 40,92 | 163,67 |
5 | 33,11 | 165,53 |
6 | 27,85 | 167,08 |
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | 80,13 | 160,27 |
3 | 53,99 | 161,97 |
4 | 40,92 | 163,67 |
5 | 33,11 | 165,53 |
6 | 27,85 | 167,08 |
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | 80,13 | 160,27 |
3 | 53,99 | 161,97 |
4 | 40,92 | 163,67 |
5 | 33,11 | 165,53 |
6 | 27,85 | 167,08 |
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | 80,13 | 160,27 |
3 | 53,99 | 161,97 |
4 | 40,92 | 163,67 |
5 | 33,11 | 165,53 |
6 | 27,85 | 167,08 |
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | 80,13 | 160,27 |
3 | 53,99 | 161,97 |
4 | 40,92 | 163,67 |
5 | 33,11 | 165,53 |
6 | 27,85 | 167,08 |
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | 80,13 | 160,27 |
3 | 53,99 | 161,97 |
4 | 40,92 | 163,67 |
5 | 33,11 | 165,53 |
6 | 27,85 | 167,08 |
Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
---|---|---|
Tek Çekim | 154,70 | 154,70 |
2 | - | - |
3 | - | - |
4 | - | - |
5 | - | - |
6 | - | - |